Ostre zapalenie zatok przynosowych może obejmować jedną z zatok pewną, grupę zatok lub wszystkie zatoki. Zapalenie zatok najczęściej towarzyszy nieżytom nosa, szczególnie ostrym, które są przyczyną zakażeń zatok.
Zakażenia zatok mogą następować również drogą krwionośną (choroby zakaźne, przerzuty z innych nawet odległych ognisk zapalnych), a w zatoce szczękowej na skutek schorzeń zębowych, głownie z zębów z nią sąsiadujących. Dużą rolę odgrywa tu drożność ujść zatokowych, która może być zmniejszona lub całkowicie zniesiona z powodu np. polipów nosowych lub skrzywienia przegrody nosowej.
Objawy
Objawy to bóle rozpierające, zwykle najsilniejsze w godzinach przedpołudniowych, najsłabsze w nocy, nasilające się przy schylaniu głowy. Nad zajętymi zatokami stwierdza się ból uciskowy. Bóle powodowane są obrzękami zatykającymi ujścia zatok i wzmożonym z tego powodu ciśnieniem zalęgającej wydzieliny. Bóle mają rożne umiejscowienie w zależności od tego, która zatoka jest zajęta. 
I tak, w przypadku: 
zajęcia zatoki szczękowej występują bóle w szczęce górnej, zębów i czoła, zajęcia zatoki czołowej – w czole, nad oczodołami, procesu zapalnego komórek sitowych – u nasady nosa, promieniując do czoła,procesu zapalnego zatoki klinowej ból występuje w tyle głowy i w karku, pojawia się też ucisk nad oczodołami ,łzawienie i światłowstręt.
Objawy ogólne to źle samopoczucie, zmęczenie, podwyższona temperatura a nawet gorączka.
Wydzielina wydobywa się z ujść zatok, często dołącza się katar i zatykanie nosa. Wydzielina początkowo surowicza, przechodzi następnie w ropną niecuchnącą. Wydzielina spływa częściowo do gardła powodując jego podrażnienie.
Leczenie
Leczenie – ma na celu przede wszystkim udrożnienie ujść zatok. Stosuje się miejscowo preparaty ściągające oraz xylometazoline, ale lęków tych nie można stosować długo!! Ogólnie – zależnie od stanu chorego, stosuje się środki przeciwgorączkowe, sulfonamidy, ewentualnie antybiotyki, środki przeciwhistaminowe. Częste, powtarzające się ostre zapalenia zatok przynosowych mogą prowadzić do przewlekłego zapalenia zatok przynosowych. Następuje wtedy silny przerost błony śluzowej lub przeciwnie – staje się ona cienka, włóknista. W nosie, w zależności od charakteru zmian w błonie śluzowej, występuje wydzielina śluzowo -ropna, kłaczkowata lub ziarnista, często cuchnąca, spływająca do gardła, wywołująca niesmak i kaszel. Zwykle wyciek jest jednostronny. Leczenie polega na punkcjach i płukaniu zatok (ewentualnie usunięciu polipów, gdy te występują). Zatoki płucze się roztworem soli fizjologicznej lub innymi. Należy kontrolować stan uzębienia. W przypadku braku poprawy stanu zdrowia stosuje sie leczenie operacyjne.
Zarówno ostre jak i przewlekle zapalenia zatok przynosowych mogą powodować zapalenia i ropnie oczodołu, zapalenia nerwów wzrokowych oraz powikłania wewnątrzczaszkowe pod postacią zapalenia opon mózgowych twardych i miękkich, ropni nadoponowych i podoponowych oraz zakrzepy w zatokach żylnych najczęściej w zatoce jamistej.
Lek. med. Ioannis Tsiourakis specjalista dermatolog-wenerolog
Mag. farm. Krystyna Tsiouraki
