W Grecji karnawał zaczyna się trzy tygodnie przed rozpoczęciem Wielkiego Postu. Okres ten jest związany z księgą liturgiczną zwaną Triodion, po grecku Τριωδιο, która jest używana w kościele prawosławnym i obejmuje przedpoście, Wielki Post i Wielki Tydzień. Zawiera ona kanony składające się z trzech pieśni, stąd ich nazwa ( τρία- tria= trzy).
Te trzy tygodnie karnawału począwszy od niedzieli o celniku i faryzeuszu, która otwiera okres wesołych zabaw, aż do Wielkiego Postu, są również określane słowem Triod.
W tym roku pierwsza niedziela karnawału w Grecji przypada 5 lutego.
Wszelkie drogi, historie, opowieści i stare legendy oraz ich bohaterowie, prowadzą do Grecji. Jak zwykle korzeni wszystkiego, co szalone i radosne możemy szukać w starożytnej Grecji, tak jest i w tym przypadku.
Jeśli mowa o imprezie, zabawie i KARNAWALE, to możemy być pewni, że maczał w tym palce Dionizos. W starożytnej Grecji od połowy zimy do początków wiosny obchodzono uroczystości ku czci boga Dionizosa, który był przede wszystkim bogiem klas niższych, patronem winorośli i wina, symbolem radości życia i niepohamowanej zabawy.
Znane są nam wszystkim Wielkie Dionizje, Małe Dionizje czy Lenaje. W okresie mniej więcej 18 luty- 17 marca obchodzono też Festiwal Kwiatów- Anthesterion. Nazwa ta jest związana prawdopodobnie ze zwyczajem drugiego dnia, kiedy to „koronowano” trzyletnich chłopców wieńcami z kwiatków. Było to najstarsze święto dionizyjskie i trwało przez trzy dni.
Wiele starych zwyczajów karnawałowych kontynuują i współcześni mieszkańcy słonecznej Hellady.
Raz w roku w okresie przedpostnym, w większości greckich miast i wiosek zaczyna się czas najróżniejszych imprez organizowanych przez rady miejskie i inne stowarzyszenia, które podejmują się obowiązku i przyjemności zabawiania swoich współmieszkańców.
Zakończeniem karnawału i jednocześnie pierwszym dniem Wielkiego Postu jest „Czysty Poniedziałek- Καθαρά Δευτέρα, Kathara Devtera”, odpowiednik katolickiej środy popielcowej.
Ale, dzisiaj nie o tym.
Zaczynamy właśnie bodaj najweselszy okres w roku liturgicznym i życiu codziennym, w całej Grecji.
Απόκριες! Apokries! Karnawał!
Oznacza nic innego, jak wstrzemięźliwość od mięsa. Słowo to ma swoje korzenie w języku starogreckim, które pierwotnie określało ostatni tydzień przed rozpoczęciem Wielkiego Postu. Miał on na celu przygotowanie się do poszczenia poprzez rezygnację z jedzenia mięsa. W kolejnych dniach rezygnacja z innych zakazanych produktów (mleko, sery, jajka, przetwory odzwierzęce) była mniej uciążliwa dla organizmu.
Synonimem słowa apokries jest Καρναβάλι- karnavali. Oznacza parady organizowane w ostatnią niedzielę karnawału, w tym roku przypadające 26 lutego.
Raz w roku w całym okresie przedpostnym, w większości greckich miast i miasteczek zaczyna się czas najróżniejszych imprez, zabaw, konkursów( na Krecie słynne poszukiwania ukrytego skarbu w Heraklionie lub walka demonów w Rethymno), turniejów i festiwali.
Świętowanie tego okresu łączy się z wieloma niezwykle ciekawymi dla całej Grecji, jak i poszczególnych regionów kraju, obyczajami.
W greckich szkołach, przedszkolach, placówkach edukacyjnych odbywają się bale przebierańców, na ulicach Grecji można spotkać przeróżne postaci z ulubionych bajek, filmów, książek. Grecy całymi rodzinami biorą udział w imprezach karnawałowych, balach maskowych, zabawach muzycznych. W tym roku zapowiada się w Grecji niezwykle huczne świętowanie bo po trzy letniej przerwie wywołanej pandemią, znowu odbędzie się parada w Patrze, kreteńskim Rethymno, Heraklionie czy Malii. Grecy z wszystkich regionów kraju z utęsknieniem czekają na radosne świętowanie i jak to oni potrafią- będą się doskonale bawić.
Już od wieków zamiłowanie Greków do hucznej zabawy znajduje swoje odzwierciedlenie w licznych imprezach ulicznych i domowych, których celem, jak dawniej, jest oddanie się szałowi radości i zabawy.
Czas rozpocząć Wielkie Greckie Imprezowanie.
Καλές Απόκριες Kales Apokries.
Sylwia Wasielak