W środę, 7 marca o godz. 19:00 w Instytucie Goethego w Atenach odbyła się projekcja dwóch filmów dokumentalnych NID „Wymazać Naród” Tomasza Grzywaczewskiego oraz „Larysa Kadochnykova. Wojna” Dimitrija Tomaszpolskiego w ramach wydarzenie pt. „Stand with Ukraine”, które było wspólną inicjatywą Ambasady RP w Atenach, Ambasady Ukrainy oraz Ambasady Niemiec.
W części oficjalnej spotkania ambasador Niemiec Ernst Reichel w swoim przemówieniu oświadczył, że rosyjska agresja przeciwko narodowi ukraińskiemu jest w świetle prawa międzynarodowego zbrodnią, siejącą niezliczone ofiary i zniszczenia.
Natomiast ambasador RP Artur Lompart odniósł się do cierpień wojny, szybkiej reakcji solidarności krajów zachodnich, a także do roli dziennikarzy. Podkreślił, że kraje o wspólnych wartościach rządzących stosunkami międzynarodowymi szanują wolność, integralność terytorialną, a przede wszystkim pokojowe współistnienie narodów. Ambasador RP wskazał, że wojna niszczy tożsamość narodową obywateli Ukrainy poprzez zniszczenie pomników, muzeów i obiektów kultury o bezcennej wartości. Z racji tego, jako społeczność międzynarodowa powinniśmy wspierać ochronę dziedzictwa ukraińskiego, bo tylko w ten sposób zachowamy dla przyszłych pokoleń bogatą tradycję kulturową.
Ambasador Ukrainy Siergiej Szutenko wypowiedział się na temat aktualnej sytuacji w kraju. Po czym podziękował przybyłym gościom i zaprosił na dwa filmy dokumentalne, które wzbudziły emocje, ponieważ obrazy te przedstawiają sytuację, z którymi obywatele Ukrainy niestety spotykają się na co dzień w kraju.
Pomimo, że filmy różniły się od siebie tematyką i sposobem realizacji, łączy je wspólna idea, odnoszą się do cierpienia spowodowanego rosyjską agresją, zarówno na narodzie ukraińskim, jak i na obiektach dziedzictwa kulturowego.
Film zatytułowany „Larysa Kadochnikova. Wojna” Dmitrija Tomaszpolskiego podąża śladami Larysy Kadochnikowej, legendy ukraińskiego teatru- aktorki pochodzenia rosyjskiego w czasie wojny. 24 lutego 2022 r., kiedy Rosja rozpoczęła inwazję na sąsiednią Ukrainę, Kadocznikowa odmówiła ewakuacji z Kijowa. Film opowiada o jej życiu w tych trudnych czasach. Opowiada o nowej rzeczywistości, w której wspomnienia, rozmyślania i marzenia splatają się w czasie wojny.
Natomiast film dokumentalny „Wymazać naród” w reżyserii Tomasza Grzywaczewskiego przedstawia niszczenie dziedzictwa kulturowego Ukrainy, dokonywanego przez wojska Federacji Rosyjskiej od 24 lutego 2022 r. Film przedstawia celowe niszczenie ukraińskich pomników we Lwowie, Czerniowcach, Ivankowie, Kijowie i Charkowie do Izium i Bohorodychy we wschodniej Ukrainie. Zbrodnie popełnione na świeckim i religijnym dziedzictwie kulturowym, od zabytków archeologicznych po nowoczesne biblioteki i szkoły. Świadectwa ukraińskich przedstawicieli kultury dają obraz celowej walki barbarzyńskich najeźdźców z ukraińską tożsamością, za którą ukraińscy bohaterowie oddają życie.
Warto wskazać, że na terytorium Ukrainy przed wojną istniało ponad 5 tys. muzeów, 65 rezerwatów historyczno-kulturalnych i ok. 170 tys. zabytków, w tym siedem obiektów światowego dziedzictwa UNESCO. W ciągu dziesięciu miesięcy wojny Ministerstwo Kultury i Polityki Informacyjnej Ukrainy zarejestrowało ponad 800 przypadków. zniszczeń dokonanych przez wojska rosyjskie na dziedzictwie kulturowym Ukrainy. Liczba ta z każdym dniem rośnie, a i tak nie obejmuje wszystkich obszarów i zniszczeń.
Marzena Mavridis
