Πρόσφατα η Πολωνία υπέγραψε συμφωνία με τις ΗΠΑ για την κατασκευή του πρώτου πυρηνικού σταθμού στη χώρα.
Μεγάλη ήττα για την γαλλική εταιρία EDF αποτέλεσε η νέα συμφωνία, καθώς μαζί με την Κορέα η εταιρία διεκδικούσε τα πολωνικά συμβόλαια. Με βάση τον Maciej Lipka, επιστήμονα του Εθνικού Κέντρου Πυρηνικών Ερευνών της Πολωνίας, η απόφαση αυτή οφείλεται στο γεγονός ότι η EDF δε μπορεί να χτίσει τον πυρηνικό αντιδραστήρα εγκαίρως και στα πλαίσια του επιθυμητού προϋπολογισμού, όπως φάνηκε από πρόσφατες επενδύσεις στη Flamanville της Γαλλίας και στο Olkiluoto της Φινλανδίας.
Αναλυτικά, η κορεατική KHNP φέρεται να προσφέρθηκε να κατασκευάσει έξι αντιδραστήρες APR1400 χωρητικότητας 8,4GW για 26,7 δισεκατομμύρια δολάρια. Η Westinghouse ήθελε 31,3 δισεκατομμύρια δολάρια για έξι αντιδραστήρες AP1000 συνολικής χωρητικότητας 6,7GW, ενώ η προσφορά της EDF πέρυσι για την τεχνολογία EPR της έφτανε τα 33 έως 48,5 δισεκατομμύρια δολάρια για τέσσερις έως έξι αντιδραστήρες παρόμοιας χωρητικότητας.
Μετά τις επίσημες υπογραφές, ένας σταθμός ηλεκτροπαραγωγής θα κατασκευαστεί από τη Westinghouse υπό την αιγίδα της πολωνικής κυβέρνησης, ενώ ο δεύτερος θα τοποθετηθεί από την πολωνική ZE PAK και την κρατικά ελεγχόμενη εταιρεία κοινής ωφελείας PGE σε συνεργασία με την KHNP.
Σημειώνεται ότι η Πολωνία μέχρι και σήμερα συνεχίζει να βασίζεται στον άνθρακα σε ποσοστό που αγγίζει το 70% του ενεργειακού της δυναμικού. Αυτό το γεγονός αντιτίθεται με τους κλιματικούς στόχους της ΕΕ με αποτέλεσμα γίνεται ολοένα και πιο ακριβή πηγή ενέργειας χάρις στις αυξανόμενες τιμές του Συστήματος Εμπορίας Εκπομπών της ΕΕ. Ακόμα και οι τράπεζες είναι απρόθυμες να δανειστούν χρήματα για την προώθηση της καύσης του άνθρακα, αναγκάζοντας την Πολωνική κυβέρνηση να ακυρώσει την κατασκευή ενός ανάλογου εργαστήριου παραγωγής ενέργειας το 2020.
Η ανάγκη επιτάχυνσης της ενεργειακής μετάβασης κορυφώθηκε από την πρόσφατη εισβολή στην Ουκρανία, η οποία διέκοψε τις προμήθειες φυσικού αερίου στην Πολωνία. Οι συμφωνίες οι οποίες έλαβαν χώρα αυτή την εβδομάδα σηματοδοτούν μια τεράστια αλλαγή για τη χώρα, η οποία εδώ και καιρό εξαρτιόταν ενεργειακά σε μεγάλο βαθμό τόσο από το φυσικό αέριο όσο και από τον άνθρακα.
Σύμφωνα με το επίσημο ενεργειακό πρόγραμμα της Πολωνίας, η κυβέρνηση σχεδιάζει να αποκτήσει έως και 9MW πυρηνικής δυναμικότητας έως το 2040, όπου η χώρα αναμένεται να παράγει περισσότερο από το ένα τρίτο της ηλεκτρικής της ενέργειας από την εκκολαπτόμενη ανανεώσιμη πηγή. Ο πρώτος αντιδραστήρας έχει προγραμματιστεί να τεθεί σε λειτουργία έως το 2033.
Μάρκος Μαυρίδης
