Niedziela Palmowa η Κυριακή των Βαΐων θεωρείται μια ιδιαίτερα σημαντική γιορτή για την Καθολική Εκκλησία, καθώς την ημέρα αυτή γιορτάζουμε την πανηγυρική είσοδο του Ιησού Χριστού στην Ιερουσαλήμ.

Στην ανάμνηση αυτού του γεγονότος στην Κυριακή των Βαΐων οργανώνονται πολλές τελετουργικές πομπές γύρω από τις εκκλησίες.

Σε όλες τις περιοχές της Πολωνίας σύμφωνα με τις καθολικές ιεροτελεστίες, αυτή τη μέρα οι πιστοί φέρνουν στις εκκλησίες τα palmy «βάγια» οπού και ο ιερέας τα ευλογεί.

Τα βάγια είναι πολύχρωμα αποξηραμένα ή τεχνητά λουλούδια, φτιαγμένα από κλαδιά ιτιάς, μυρτιάς με αειθαλή φυτά & πολύχρωμες κορδέλες.

Η επιλογή των φυτών και των διακοσμήσεων σχετίζεται με τη λαϊκή κουλτούρα της κάθε περιοχής.

Ευλογία των βαγιών

Το Κυριακή των Βαΐων της ευλογίας των βαγιών εμφανίστηκε πριν από πολλά χρονιά στη Πολωνία.
Μετά τη Λειτουργία, οι άνθρωποι άγγιζαν τα βάγια, ανταλλάσσοντας ευχές για υγεία, πλούτο και καλές σοδειές.

Οι πιστοί κρατούν τα ευλογημένα βάγια καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους στα σπίτια τους, έτσι ώστε το επόμενο χρόνο να τα κάψουν. Με τη στάχτη αυτή οι ιερείς την Τετάρτη των Τεφρών την τοποθετούν στα κεφάλια των πιστών σε σχήμα σταυρού.

Στο παρελθόν πιστευόταν ότι ευλογημένα βάγια στην Θεία Λειτουργία είχαν ειδικές δυνάμεις – για παράδειγμα θεράπευαν τις ασθένειες.

Παράδοση

Μέχρι σήμερα διατηρήθηκαν οι παραδόσεις της Κυριακής των Βαΐων στην Πολωνία. Το πιο γνωστό έθιμο είναι στη Małopolska στο Kurpie και στο Podkarpacie. Εκεί, από γενιά σε γενιά, μεταφέρεται το έθιμο και το μυστήριο της κατασκευής βαγιών.

Κάθε χρόνο διοργανώνονται διαγωνισμοί για τη μεγαλύτερη και πιο όμορφη βάγια που μερικά φτάνουν σε ύψος μερικών μέτρων.

Στο χωριό Łyse και Lipniki στην περιοχή Kurpie, οι πομπές των palm είναι ένα κοινό θέαμα εντυπωσιάζοντας ντόπιους και επισκέπτες με τα πολύχρωμα χρώματα και το ύψος τους που φτάνει τα 6 μέτρα.

Σε ένα άλλο μέρος κάθε χρόνο η πλατεία της αγοράς της Lipnica Murowana φιλοξενεί έναν διαγωνισμό για την ψηλότερη πλεγμένη βάγια.

Οι κατασκευές αυτές μπορούν να φτάσουν το ύψος των 20 μέτρων.

Οι palmy της Lipnica Murowana είναι φτιαγμένες από ιτιές και φοίνικες και οι κορυφές είναι στεφανωμένες με πολύχρωμα λουλούδια από λεπτό χαρτί, κορδέλες και ταινίες.

Σύμφωνα με την παράδοση, πιστεύεται ότι το ύψος της palmy αντανακλά το μέγεθος και τον πλούτο της περιουσίας του ιδιοκτήτη.

Ένα άτομο που αδυνατεί να προετοιμάσει μια palma είναι πιθανό να υποφέρει από κακή τύχη και ατυχία.

Παλαιότερα, οι κάτοικοι τοποθετούσαν τις ιερές palmy που έφερναν από την εκκλησία, πίσω από μια ιερή εικόνα ή πάνω από την πόρτα της εισόδου του σπιτιού τους. Έμενε εκεί όλο το χρόνο γιατί πίστευαν ότι φυλάσσει το σπίτι από κακά ξόρκια ή πυρκαγιά.

Μάρκος Μαυρίδης