Η Πολωνία ελπίζει ότι μπορεί να εξασφαλίσει την επιστροφή ενός σημαντικού ιστορικού πολωνικού εγγράφου που βρίσκεται στην κατοχή της Σουηδίας από τον 17ο αιώνα, δήλωσε ο υπουργός Εξωτερικών Zbigniew Rau κατά τη διάρκεια επίσκεψής του στη Στοκχόλμη.
Το Καταστατικό του Łaski (Statut Łaskiego στα πολωνικά) του 1505 ήταν η πρώτη κωδικοποίηση νόμων που δημοσιεύτηκε στο Βασίλειο της Πολωνίας. Συντάχθηκε από τον Καγκελάριο και Προκαθήμενο της Πολωνίας Jan Łaski με εντολή του βασιλιά και του κοινοβουλίου. Κατά τη διάρκεια του 17ου αιώνα, ένα αντίγραφο του πλούσιου εικονογραφημένου κειμένου, το οποίο είναι εκατοντάδες σελίδες, μεταφέρθηκε στη Σουηδία. Εκείνη την εποχή, πολλά πολωνικά έργα τέχνης και άλλα πολιτιστικά αντικείμενα λεηλατήθηκαν από τους Σουηδούς κατά τη διάρκεια μιας εισβολής στην Πολωνο-Λιθουανική Κοινοπολιτεία, γνωστή ως «Potop szwedzki» (Σουηδικός Κατακλυσμός).
Κατά τη διάρκεια του ταξιδιού του στη Σουηδία αυτή την εβδομάδα, ο Ράου επισκέφτηκε τη βιβλιοθήκη του Πανεπιστημίου της Ουψάλα και το οπλοστάσιο του Βασιλικού Κάστρου στη Στοκχόλμη, τα οποία φιλοξενούν αντικείμενα από την Πολωνία, αναφέρει το Πολωνικό Πρακτορείο Τύπου (PAP). Ο υπουργός ρωτήθηκε από δημοσιογράφους εάν η αναζήτηση τέτοιων αντικειμένων θα ήταν μέρος των συζητήσεων κάτι το οποίο επιβεβαίωσε και ίδιος. Την ίδια στιγμή όμως σημείωσε ότι, τη στιγμή που ελήφθη το αντικείμενο, σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο θεωρήθηκε ότι τα πολεμικά λάφυρα ανήκουν νόμιμα στον νικητή. Το ίδιο επιχείρημα χρησιμοποίησε πέρυσι η τότε υπουργός Εξωτερικών της Σουηδίας, Ann Linde, ως απάντηση σε αίτημα ενός Σουηδού βουλευτή να επιστρέψει το καταστατικό του Łaski.
Σύμφωνα με βιβλιοθηκονόμους της Πανεπιστημιακής Βιβλιοθήκης της Ουψάλα, «τα περισσότερα στοιχεία δείχνουν ότι το έγγραφο δεν ήρθε στη Σουηδία μέσω λεηλασιών», αναφέρει το PAP. Σημειώνουν ότι η σελίδα τίτλου περιλαμβάνει την υπογραφή του βασιλιά Γουσταύου Β’ Αδόλφου από το 1616 – πέντε χρόνια πριν από την πρώτη πολεμική λεηλασία της Σουηδίας και δεκαετίες πριν από τον Κατακλυσμό.
Πέρυσι, η Πολωνία εξασφάλισε την επιστροφή από τη Σουηδία ενός πίνακα του 16ου αιώνα που είχε κλαπεί λίγο μετά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο. Επίσης, πρόσφατα ξεκίνησε μια ανανεωμένη εκστρατεία για να επιδιώξει την επιστροφή αντικειμένων που λεηλατήθηκαν από τη Ναζιστική Γερμανία και τη Σοβιετική Ένωση.
Μάρκος Μαυρίδης
