Ateny, wraz ze swoją bogatą historią i zabytkami które były świadkami tej historii, jest na skraju rewolucyjnej transformacji dzięki wprowadzeniu Ellinikon Metropolitan Park. Ambitny projekt stworzony przez Lamda Development ma stać się nie tylko największym parkiem w stolicy ale również zdobyć tytuł „największego parku przybrzeżnego w Europie”.
Po ponad 3,000 lat ateńczycy w końcu dostaną swój własny, wielki park. Jak podaje Urban Land’s Bennett Voyles, kiedy park będzie gotowy w 2030 , będzie zajmował ponad 600 akrów (243 hektary), czyli prawie trzy czwarte wielkości kultowego nowojorskiego Central Parku. Powstanie tego miejsca to prawdziwy kamień milowy w historii Aten i na pewno będzie tak ważny z zarówno ze strony socjalnej jak i kulturowej dla ateńczyków jak Central Park ważny jest dla nowojorczyków.
Na czele tego wizjonerskiego przedsięwzięcia stoi Sasaki Associates, ceniona międzynarodowa firma zajmująca się planowaniem i projektowaniem.
Teren parku, dzięki swojemu unikalnemu połączeniu historii i współczesności, jest szczególnie ważny. Projekt parku obejmuje „pozostałości” obiektów wykorzystywanych podczas Letnich Igrzysk Olimpijskich w 2002 roku oraz dawnego międzynarodowego lotniska w Atenach, które zakończyło działalność w 2001 roku.
Naczelny architekt krajobrazu Michal Grove z Sasaki Associates podzielił się swoim podejściem do projektu, podkreślając aspekt ekologii odbudowy. Cel jest dwojaki: po pierwsze, zmaksymalizować korzyści płynące z sekwestracji węgla w żywej biomasie i węglu glebowym na danym terenie. Po drugie, odbudowę lokalnej różnorodności przez stworzenie lasu miejskiego oraz nienaruszonych obszarów krajobrazowych przeznaczonych na biologiczną różnorodność i dziką naturę, prawie nietkniętych ludzką ręką.
Podstawową zasadą filozofii projektowej Sasaki Associates jest zrównoważony rozwój. Oprócz zapewnienia bardzo potrzebnego parku publicznego dla miasta, firma ma na celu pomoc w ekologicznej odbudowie terenu przy jednoczesnym pozostawieniu minimalnego śladu węglowego. Wykorzystując istniejące materiały znalezione na miejscu i nadając priorytet wykorzystaniu trwałych, wielokrotnego użytku i materiałów o długim cyklu życia, które pozostały po „poprzednim życiu” parku jako lotniska i obiektu olimpijskiego, projekt ma na celu osiągnięcie nowego standardu w ekologicznym rozwoju miast.
Aby osiągnąć neutralność węglową w ciągu 35 lat, Sasaki Associates wykorzystuje innowacyjne narzędzia, takie jak Carbon Conscience i Pathfinder. Kierują one decyzjami projektowymi, koncentrując się na zwiększeniu sekwestracji i magazynowania dwutlenku węgla przy jednoczesnym zmniejszeniu emisji dwutlenku węgla. Intrygującym przykładem tego zaangażowania jest kreatywne ponowne wykorzystanie 28 720 metrów kwadratowych (309 140 stóp kwadratowych) betonu z istniejących pasów startowych lotniska i asfaltu, sprytnie wkomponowanego w cały park, aby artystycznie opowiedzieć historię tego miejsca.
Z omawianym parkiem wielu mieszkańców Aten wiąże sentymentalne wartości. Grove zdradził, że każdy Grek lub Amerykanin pochodzenie greckiego z którym rozmawiał posiada silne wspomnienia związane z parkiem i z niecierpliwością oczekuje jego przekształcenia w park publiczny. Zespół zajmujący się projektem parku ma w swoich szeregach członków Sasaki Associates i wspiera ich 50 konsultantów oraz specjalistów od designu, łącząc różnorodną wiedzę specjalistyczną w celu stworzenia niezwykłego i zrównoważonego parku.
Projekt Ellinikon Metropolitan Park został niedawno wyróżniony na Światowym Festiwalu Architektury 2023 w kategorii Carbon, Climate & Energy oraz otrzymał nagrodę w kategorii Urban Design w konkursie Fast Company’s World Changing Ideas Awards. Wyróżnienia te doceniają wyjątkowy wkład projektu w architekturę, zrównoważony rozwój i projektowanie urbanistyczne.
Im bardziej prace idą naprzód, tym większe jest podekscytowanie ateńczyków zaś świat oczekuje ukończenia tej ambitnej wizji która na nowo zdefiniuje publiczne tereny zielone w Atenach i ustanowi nowy punkt odniesienia dla parków przybrzeżnych w Europie. Po zakończeniu obu faz prac (2026 i 2030), park ma być kulturowym i ekologicznym klejnotem w sercu Aten.
opr. Magdalena Bonawenturska
